Nükleer Santraller Nasıl Çalışır?
Günümüzde elektrik enerjisi önemli ihtiyaçlardan bir tanesidir. Elektriğin olmadığı bir gün düşünün. Sanırım hayatınızdan çalınan bir gün olarak aklınızda kalırdı. Artık elektronik çağda elektriksiz bir dakika bile çile geliyor insanlara. Ama çoğalan dünya nüfusunda ve doğal kaynaklarının sınırlı olmasından yana elektriğin de yetmediği noktalar olabiliyor. İşte burada devreye yüksek enerji santrali olarak nükleer santraller giriyor.
Nükleer santraller günümüzde kullanmakta olduğumuz enerjinin yaklaşık olarak %17’sini karşılamaktadır. Dünya ülkelerine baktığımızda ise 400’den fazla nükleer santral bulunmaktadır. Bu santraller bazı ülkelerde daha çok enerji ihtiyacını karşılarken bazılarında ise yetersiz kalabilmektedir. Mesela Amerika’ya bakacak olursak 100’ün üzerinde santral bulunurken yaklaşık olarak %15 gibi bir ihtiyacı karşılıyorken, Fransa’da bu durum %75 dolaylarına varabiliyor.
Nükleer santral derken adı üzerinde nükleer derecede bir element bileşikleriyle bu döngü sağlanabilmektedir. Bir nükleer santral kurmak isterseniz eğer elinizde zenginleştirilmiş uranyum bulundurmanız gerekecektir. Bu türlerin en başında U-235 gelecek şekilde U-238, U-233 ve Plütonyum; P-241, P-239 bulunmaktadır. Uranyum burada fizyon dediğimiz bir tepkimeye sokulmaktadır. Burada bir bölünme gerçekleşir ve yüksek miktarda enerji açığa çıkar. Bu bölünme sağlanabilmesi için ortamda bulunan nötronlar yüksek hızlar ile uranyum çekirdeğine çarpar. Asıl etkileşim bu çarpma ile meydana gelir. Yani çarpışma ile çekirdek karasız hale geçer. Sonrasında ise fisyon adından söz ettiğimiz bu tepkime meydana gelerek yüksek bir enerji ortaya çıkar. Bu fisyon bir tetikleyici olarak düşünüldüğünde ortama nötronlar fazlasıyla yayılır. Bu yayılan nötronlar aynı ortamda bulunan farklı bir uranyum çekirdeğine çarpar ve döngü devam eder. Yalnız burada bahsedilen enerji kontrol edilmediği taktirde ölümcül sonuçlara dönüşebilir ve bu yüzden de nötronların fazlasını tutacak şekilde reaktörlerde bir takım engelleyiciler bulunmaktadır.
