Kesir nedir, çeşitleri nelerdir, örnekler verir misiniz?
Kesir bir parçayı ya da ele alınan şey her neyse, onu böldüğünüz parça sayısını ifade etmek için kullanılmaktadır. A/B dersek eğer, burada a’ya pay ve b’ye de payda deriz. Burada A’nın B’ye göre büyük küçük olması durumlarına göre kesirler de kendi içlerinde ayrılmaktadır. Sayı üzerinde örnek verecek olursak ½ , bir parça altta yazılan sayı kadar bölünür. Burada 2 ye bölündüğünü görebilmekteyiz. Bu arada B yazan kısım asla ve asla 0 olamaz. Herhangi bir parça 0’a bölünemeyeceği için 0 olursa ifade tanımsız olacaktır.
Kesirler kendi içerisinde 3’e ayrılmaktadır. Bunlardan ilki;
- Basit Kesirler
Payı paydasından küçük olan kesirlerin bütününe bu ad verilmektedir.
Örnek olarak, 3/5 – 11/16 – ½ – 8/9 – 2/7 diyebiliriz.
Birim Kesir ise, basit kesir gibi payı paydasından küçük olacak ancak payda yazan yazı yalnızca 1 olacak.
Örnek olarak, 1/9 – 1/5 – 1/13 – 1/6 diyebiliriz.
- Bileşik Kesirler
Payda yazan sayının paydasına göre daha büyük olduğu durumlar için geçerlidir.
Örnek Olarak, 5/2 – 4/3 – 7/6 – 12764/6 diyebiliriz.
- Tam Sayılı Kesirler
Yukarıda yazılanlardan farklı olarak bir tam sayı ve bir basit sayı ile ifade edilen kesirlerdir. Yani bileşik kesirlerin daha tam olarak ifade edilmesidir. Payın paydadan büyük olması durumunda ve bölme işlemi yapıldığında çıkan tam sayının asıl olarak ifadesidir diyebiliriz.
Örnek olarak, bu şekilde gösterebiliriz.
İlk ifade, 3 tam 1 bölü 4 şeklinde okunur. Diğerleri de aynı mantık ile okunabilir.
Tam Sayılı Kesirler Nasıl Bileşik Kesire Dönüşür?
Yukarıdaki ilk örnekten yola çıkacak olursak 3 tam 1 bölü 4’ü nasıl bileşik kesire dönüştürebiliriz?
Şekilde de gördüğünüz üzere tam olarak ifade edilen sayıyı, yandaki payda ile çarparak üst kısma ekliyor ve böylece bileşik kesir elde ediyoruz.
Bileşik Kesirler Nasıl Tam Sayılı Kesirlere Dönüşür?
Bunun için yine üzerinden gittiğimiz örneği ele alalım. 13/4 Nasıl tam sayılı kesire dönüştürülür?
Burada bildiğiniz bir bölme işlemi yaparak soruya çözüm getirebilirsiniz. 13, 4’ bölününce bölümde yazan sayı tam kısıma ve kalanda yazan sayı ise payda kısmına yazılmaktadır.
