İlk T.B.M.M. ne zaman kuruldu?
Türkiye Büyük Millet Meclisi yıl 23 Nisan 1920 bir Cuma günü, Cuma namazının hemen ardından açılmıştır. İtilaf Devletleri işgal çalışmalarını sürdürdüğü zamanlar Osmanlı Devleti zor zamanlar yaşıyordu. İşgal sırasında direnmekte olan Türk milleti muazzam bir irade sergiliyordu. Bu zorluklar arasında kurulan TBMM, Türk milletinin anayasa sayesinde vermiş olduğu yetki ile yasama görevini yerine getiren Türkiye Cumhuriyeti anayasal devlet organıdır. Ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin en büyük ilkesi olan ‘’ Egemenlik Kayıtsız Şartsız Milletindir ‘’ sözü aslında varoluşumuzun temel kaynağını oluşturmaktadır.
Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk, çok öncelerden beri Meclis-i Mebusan’ın Anadolu’da toplanmasını arzulardı. İstanbul bunun için uygun değildi ona göre. Çünkü İstanbul kolay işgal edilebilen bir konumda yer alıyordu. Eğer böyle bir durum söz konusu olursa meclisin de yönetilemeyeceği kanaatindeydi. Anacak Atatürk her ne kadar böyle mantıklı düşünüyor olsa da Heyet-i Temsiliye’de bunu ağır bastıramadı. Heyet-i Temsili’ye de toplantılara giden Atatürk, meclisin Anadolu’da olmasını ne kadar savunursa savunsun karar İstanbul’da kalmasından yanaydı. Böylece Meclisi Mebusan’daki üyeleri belirlemek amacı ile Ali Rıza Paşa’nın bulunduğu hükümet döneminde seçimler yapıldı.
Bunun sonucunda Heyet-i Temsiliye’nin başına Atatürk geçti. Ardından Meclis-i Mebusan başkanı olarak seçilmeyi ve bu şekilde Anadolu’da süren hareketin de resmen tanınmasını istiyordu. Haklı gerekçelere dayanarak bunu istedi. Ama bunu diğerleri göremedi ve sonuç olarak ta dediği çıktı. Yıl 18 Mart 1920 olduğunda İngiliz İşgal Kuvvetleri milletvekillerini tutukladı. Bu olaydan sonra o gün Meclis-i Mebusan kapandı.
Bunun üzerine Atatürk, Heyet-i Temsiliye’yi Ankara’da toplanmaya çağırdı. Aynı yıl 21 Nisanda bir bildirge yayınladı ve 23 Nisan günü meclisin toplanacağını duyurdu. Söylenen gün yani 23 Nisan 1920 tarihinde ise Cuma namazının ardından meclis açıldı. İlk etapta 324 milletvekili ile kurulmuş olan meclis, daha sonraları karşılaşılan zorluklar nedeni ile 115 milletvekiliyle açıldı. Açıldığı gün yapılan toplantıda meclisin adı Türkiye Büyük Millet Meclisi olmasına karar kılındı. Yıl 24 Nisan 1920 olduğunda TBMM, Atatürk’ü başkanlığa seçti. Son olarak Cumhurbaşkanı seçildiği 29 Ekim 1923 tarihine kadar bu görevini başarılı bir şekilde yerine getirdi.
