Hidroelektrik Santral (HES) Nedir? Nasıl Çalışır?
Hidroelektrik isminden de anlaşılacağı üzere akışkan sıvı enerjisidir. Bir sıvının yani suyun yer şekilleri ve bulunduğu bir noktadan başka bir noktaya geçişinin yani yer değiştirmesinin yüksek olmasından kaynaklı üretilebilecek enerji de aynı oranda yüksek olacaktır. Herkesin bildiği şekilde açıklayacak olursak, belirlenen miktarda yükseklik kazandırılmış suyun oluşturduğu potansiyel enerji olarak ta tanımlanabilir. Bu duruma hidrolik enerji denilir. İlk etapta bu hidrolik enerji bazı işlemlerin ardından mekanik enerjiye çevirilir. Bu mekanik enerjiden de elektrik enerjisine yani en son haline dönüştürülmüş olur.
Hidroelektrik santral kısaca halk dilinde HES olarak telaffuz edilir. Yani santral olarak telaffuz edilen düzenek aslında sudan kazandırılan elektrik anlamına gelmektedir. Dünyada elektrik üretimi için pek çok seçenek bulunmaktadır. Bunların bazıları son derece masraflı olmaktadır. Yani bir madde harcayıp farklı bir madde elde edersiniz. Ancak hidroelektrik üretmek için bunlara ihtiyacınız yoktur. Dağ yataklarında sıkışmış ve yükselti kazanmış su yataklarının üzerine kurulacak olan bir baraj ile bu elektriği çok kolaylıkla üretebilirsiniz.
Elektriği üreten düzenek olarak belirttiğimiz barajlarda üretilen elektrik aslında çok basit bir mantıktan ileri gitmemektedir. Baraja kurulan bu sistemde biriken su tarafından öteki tarafa geçiş yapacak bir su kanalı oluşturulur. Bu su kanalından belli bir debi ile geçen su, bu su yolu üzerinde bulunan türbin çarklarına çarpmaktadır. Haliyle bu şekilde türbinleri döndürerek bir enerji oluşturmuş olunur. Türbinler de jeneratörlere bağlı bulunacağından doğrudan elektrik enerjisine dönüşmüş olur. Sistem aslında çok basittir. 2x çapta bir su borusu düşünün. Herhangi bir açıklığı olmayan bu borunun belli bir miktar sonrasında debiyi x çapına düşürüp türbin ya da daha ufak bir parça koyun ayı şekilde bir miktar üretim olacaktır.
