Dünya Gümrük Günü 26 Ocak
Uluslararası ticaretin geliştirilmesinde ve engellerin kaldırılmasında, günümüze değin önemli görevler üstlenen ve 1 Ekim1994 tarihinden itibaren de adını “Dünya Gümrük Örgütü” (World Customs Organization-WCD)olarak değiştiren “Gümrük İşbirliği Konseyi“ (Conseil de Cooperatıon Douaniere C.C.D) ilktoplantısını gerçekleştirdiği 26 Ocak 1953 tarihinden esinlenerek, her yıl 26 Ocak gününü, DÜNYA GÜMRÜK GÜNÜ olarak ilan etmiştir.
Gümrük Kavramı, ilk çağlardan itibaren uzun yıllar,mali nitelikli bir vergi türü olarak anlaşılmış ve yorumlanmıştır.Ancak başlangıçta ulaşım imkanları elverişli şehir ve bölgeler arasında yapılanticaret ve mal mübadelesi, milli nitelikli devletlerin kurulmasıyla uluslararası ekonomik ilişkilere dönüşünce, eski anlayış ve yorumlar zaman içinde geçerliliğini yitirmiştir.Özellikle sanayi devriminden sonra gümrük rejimlerinin; ticaretin yönlendirilmesinde, ulusalekonomilerin, uluslararası ticaretten daha fazlapay almasında, ulusal sanayinin gelişmesinde vefaaliyetlerinin teşvik edilmesinde, etkili bir araçolduğu ortaya çıkmış, gümrük vergisi ve kavramıda ekonomik bir içerik kazanmıştır.
Ancak zaman içinde gümrük rejimleri ve formalitelerinin karmaşık yapısının yanı sıra, gittikçeegemen olmaya başlayan himayeci görüşlerin;uluslararası mübadeleyi zorlaştırdığı ve ticaretingelişmesine engel olduğu görülmüştür.Bu durum;1900 lü yılların başından itibaren, gümrük mevzuatı ve formaliteleri konusunda, uluslar arasındabir uzlaşma zorunluluğunu hep gündeme getir-miştir.Nitekim ilk defa 1922 yılında “Milletlerarası Ekonomik Konulara İlişkin Konferans” düzenlenmiş, fakat bu konferansta alınan, yasakların kaldırılması ve formalitelerin basitleştirilmesi kararları ise uygulamaya konulamamıştır.
İkinci Dünya Savaşından sonra tekrar başlatılan bu çalışmalar nihayet 1947 yılında olumlu bir sonuca ulaşmış ilk defa bir uluslararası ticaretkod’u, “Gümrük Tarifeleri ve Ticaret GenelAnlaşması” ( GATT) Cenevre’de imzalanmıştır.Yine aynı yıl, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 13 ülkenin ortak katkılarıyla “Avrupa Gümrük Birliği Çalışma Grubu” oluşturulmuştur.Çalışma grubunun; gümrük formalitelerini incelemek ve bunlar arasında mukayeseler yapmak,uygulanabilir ortak norm’lar tespit etmekle görevlendirdiği Gümrük Komitesi, ortak birGümrük Tarife Cetveli ve ortak bir Gümrük Kıymet Tanımı üzerinde çalışmalarını yoğunlaştırırken,aynı zamanda, bu sorunlarla devamlı meşgul olacak, çözüm önerileri geliştirecek daimi bir“Gümrük Konseyi” oluşturulması düşüncesi de pekişmeye başlamıştır.Nitekim 15 Aralık 1950 tarihinde, Belçika’nınbaşkenti Bruxsel’de imzaya açılan 3 önemli ulus-lararası sözleşmelerden biri de “Gümrük İşbirliği Konseyinin Kuruluşuna İlişkin Sözleşme”olmuştur. Sözleşmeyi ilk imzalayan 17 ülke’yedaha sonra diğer ülkelerde katılmış, 1953 yılındada Türkiye, Gümrük İşbirliği Konseyi Kurulmasınaİlişkin Sözleşmeyi resmen onaylamıştır.
1994 yılından itibaren “Dünya Gümrük Örgütü”adıyla anılan ve halen 168 ülkenin üye olduğu buuluslararası kuruluşun, resmi çalışma dili İngilizceve Fransızca olup çalışma merkezi de Belçika’nınBruxsell şehridir.Kısaca özetlemek gerekirse, tamamen teknik birkuruluş olan örgüt; kuruluşundan günümüzedeğin, gümrük mevzuatının basitleştirilmesi, ahenkleştirilmesi, ülkeler arasında, uygulanabilir ortaknorm’lar tespit edilmesine yönelik yaptığı çalış-malarıyla, uluslararası ticaretin kolaylaştırılmasın-OLAYLARA BAKIŞOĞUZ ANTER( Gümrük ve Tekel Bakanlığı E. Müsteşar Yrd.)Dünya Gümrük Günü ve geliştirilmesinde, oldukça başarılı olmuş,önemli katkı sağlamıştır.Bir Genel Sekreter tarafından yönetilen Dünya Gümrük Örgütü; faaliyetlerini; Gümrük Tekniği,Nomanklatör ve Eşya Tasnifi, Gümrük Kıymeti Tespit ve Eğitimi, gibi 3 önemli konuda oluşturduğu Daimi Teknik Komiteler aracılığı ile yürütmektedir.Daimi Teknik Komitelerin hazırlayıp üye ülkelertarafından onaylanan pek çok uluslararasısözleşmeler arasında; her bir eki birçok gümrükişlemini konu alan ve 31 ekten oluşan KYATO SÖZLEŞMESİ, malların geçici kabulü ile ilgili ATAKARNELERİ SÖZLEŞMESİ, EŞYA TASNİFİ ve GÜMRÜK KIYMETİ ile ilgili sözleşmeler önemli çalışmalar olarak gösterilebilir.
alıntı : forumdas
