5N 1K Nedir – 5N 1K Ne Demektir
Aslında çokça aşina olduğumuz ancak pek çoğumuzun anlamını bilmediği bir yöntemdir 5N 1K. Hayatımızda bazen basın yoluyla, bazen de eğitim alanında karşımıza çıkar. Bir noktada bilgi almak ya da en kısa yoluyla bilgiyi aktarmak amacı ile kullanılır. Belli başlı sorulacak kısa sorularla bir olayı en iyi ve en kısa şekilde anlamamıza yol açar. Kısaca bir planlamadır. Nasıl ki hayatımızda bir iş ile uğraştığımızda planlar çerçevesinde hareket ediyorsak, bu sorular ile de hedeflere o kadar kısa sürede ulaşırız. Başarının temellerinde o işe ne kadar çok sarıldığımız yatar. Bunun için kendimizi tanıma noktasında ya da uğraşılan iş ile ilgili küçük anahtar terimler sayesinde neyi neden yaptığımız ile ilgili kendimize cevaplar ve dolayısıyla hedefler koyarız. 5N 1K kuralında Ne, Neden, Nasıl, Nerede, Ne Zaman ve Kim soruları sorulmaktadır. Bu soruların altında yatan amaçlar ve cevaplar ise aşağıdaki gibidir.
Ne _________ Konunun ne olduğunu anlatır
Neden ______ Amacın ne olduğunu söyler
Nasıl _______ Yöntemi anlatır
Nerede _____ Mekanı ve yeri ifade eder
Ne Zaman ___ Süreç kavramlarını anlatır
Kim ________ Sorumlu olan kişiler hakkında bilgi verir
Bu yöntem genellikle basında karşımıza çıkar. Haberlerde, haberi yaymak ya da anlatmak amacı ile en kısa yoldan bilgi verilmektedir. Aslında bu bilgi yukarıda saymış olduğumuz terimler aracılığıyla aktarılır bizlere. Çünkü haberler anlıktır ve hızlı bir şekilde doğru bilginin aktarılması gereklidir. Bunun için de sayılmış olan anahtar kelimeler vasıtasıyla en kısa zamanda ve en açık haliyle anlatım yapılır. Yoksa aktarılacak olan bilgiler uzar ve bilgi karmaşasına dönüşür.
Bu örnek en çok basında kullanıldığı için öyle bir giriş yaptık ama günlük hayatımızda kişilerin birbirleri ile iletişimlerinde de aslında bu terimler kullanılmakta ama bizler farkına varmamaktayız. Başımızdan geçen bir olayı bir arkadaşımıza anlatırken de aslında özetle bu soruların cevaplarını veririz. Hemen olayın yerini, o yerde neyle karşılaştığını, bunu kimlerin yaptığını ya da nasıl yaptığını sorarız. İlk akla gelen soruların cevapları sayesinde kafamızda görsel bir olgu yaratırız.
