Obeziteye Neden Olan 5 Yapay Kimyasal
Obezite, bir kimsenin vücut kitle endeksine oranla çok fazla kilo almasıyla ortaya çıkar. Obezite etkenleri arasında sağlıklı beslenme sorunu dışında bazı kimyasal maddelerin kullanımı da bulunmaktadır. Günlük hayatta kullandığımız tava, tencere benzeri şeylerde, kozmetik ürünlerinde, hatta oyuncaklar ve biberonlarda bile bu kimyasallar bulunmaktadır. Kullanılan bu ürünlerde 20’den fazla kimyasal bulunmaktadır. Fakat bunlardan 5 tanesi obeziteye sebep vermektedir.
Yapay kimyasallar vücuttaki endokrin yapısını bozarak, hormon üretiminin değişmesine yol açmaktadır. Endokrin yapılar, östrojen hormonlarının yapılarını bozarak aktifleşmesine neden olur. Seçici olmayan kategoride bulunan östrojen hormonları her moleküle bağlanabilir hale gelir. Bu durumda obesogen molekülüne bağlanıp vücutta aşırı derecede östrojen hormonu sağlanmasına neden olabilir.
Bu kimyasallar obeziteye neden olduğu gibi, göğüs kanseri, sakat doğum riski, kızların erken yaşta ergenliğe girmesi gibi birçok hastalığa da sebep olabilir. Kimyasallara maruz kalmanın kötü bir yönü ise bu durumun anne karnında da gerçekleşiyor olabilmesidir. Bir annenin kimyasallarla etkileşime geçmesi halinde doğacak olan çocuk ilerleyen yaşlarda obezite olabilir.
1.Bisfonel-A (BPA):
BPA, konserveler, biberonlar ve daha birçok üründe kullanılan kimyasaldır. Ticari amaçla kullanılan kimyasalın dozajı fazla kaçırıldığında sağlığa zarar verir.
Bu kimyasalın yapısı kadınların cinsel hormonuna benzer. Östrojen hormonlarına bağlanabilme özelliğine sahiptir. Bu kimyasala karşı en hassas olunan zaman anne karnıdır. Amerika’da yapılan bir araştırmaya göre hamile kadınların %96’sının vücudunda bu kimyasala rastlanmıştır. Ayrıca yapılan bir deneye göre bu maddenin hayvanlar ve insanlar üzerinde şişmanlamaya sebep olduğu gözlemlenmiştir.
Bu maddeye maruz kalındığında, diyabet, kanser, nörolojik hastalıklar gibi durumlarla karşı karşıya kalınabilir. BPA’yı araştıran bilim adamları tarafından söylenenlere göre ise besinlerde az miktarda kullanılmasında bir sakınca görülmemektedir.
Avrupa Birliği ve ABD bu maddenin besinlerde az miktarda dahi bulunsa insan sağlığını etkileyebileceği yönünde tartışma başlatmıştır. Fakat az miktarda BPA’nın bugüne kadar hiçbir insan sağlığına etkisi gözlemlenememiştir. Bilim adamları bu madde ile ilgili halen araştırma yapmaktadırlar.
2.Fitalat
Plastik maddelerin yumuşak ve senek bir hal almasına yardımcı olan kimyasal madde, günlük hayatta yiyecek ambalajları, biberonlar gibi birçok yerde kullanılmaktadır. Yapılan araştırmalara göre çocuklar bu maddeye ağız ve solunum yoluyla ulaşabilmekteler.
Bu madde de BPA’ya benzer şekilde vücuda zarar vermektedir. Östrojen hormonlarının dengesini bozarak obesziteye neden olduğu gözlemlenmiştir.
Bu maddeye erkeklerin daha çok maruz kalabileceği açıklanmıştır. Yine anne karnında maruz kalınması sonucunda testislerin gelişmemesi gibi sorunlara yol açabilmekle beraber obeziteye de neden olmaktadır. Fitalat maddesinin çok kullanılması sonucunda diyabet 2’ye de yol açtığı gözlemlenmiştir. Bu nedenle birçok ülke fitalata karşı harekete geçmiştir.
3.Atrazin
ABD’de yaygın olarak kullanılan bu madde, yer altı sularını kirlettiği için Avrupa Birliği tarafından yasaklanmıştır. Amerika’da yapılan gözlemlerde bu maddenin kullanıldığı fabrikaların çalışanlarında olumsuz sonuçlara yol açtığı gözlemlenmiştir. Anne karnındaki bebeği de olumsuz yönde etkilemektedir. Fakat henüz obeziteye kesinlikle yol açtığı kanıtlanamamıştır.
4.Organiton
Bu kimyasalın türlerinden birisi TBT’dir. TBT endüstriyel alanda, gemi ve sandal yapımlarında kullanılır. Bu maddenin kullanılması nedeniyle birçok deniz kirli hale gelmiştir. Bu nedenle birçok ülkede bu madde yasaklanmıştır.
Bu madde de endokrin bozucu özelliğiyle bilinir. Maruz kalınması sonucunda yağ artması ve obeziteye yol açabilir. Yapılan deneyle bunu kanıtlamıştır.
5.Perfluorooctanoic Asit (PFOA)
Birçok amaçla kullanılan bu kimyasal genellikle teflon tava ve mikrodalgalarda kullanılır. ABD’de yapılan bir araştırmaya göre insanların %98’inin vücudunda bu maddeye rastlanmıştır. Birçok hastalığa sebep olduğu gibi obeziteye de yol açmaktadır.
Obezite ile karşı karşıya kalmamak için kullanılan malzemelere ve sağlıklı beslenmeye dikkat etmek gerekir.
